Zien onze ogen eerder donker of lichte objecten of is er iets anders aan de hand?

Het gaat niet direct om licht of donker zien, maar om de hele context. We noemen dat een optische illusie.
Gezichtsbedrog of een optische illusie is iets wat het oog waarneemt, dat door de hersenen anders geïnterpreteerd wordt. Gezichtsbedrog toont meestal eigenschappen van ons visueel perceptiesysteem aan, de mechanismen in de hersenen die grotendeels bepalen wat wij menen waar te nemen. In de afbelding wordt duidelijk gemaakt, dat de hele context belangrijk is voor de uiteindelijke interpretatie.
In de linker figuur denk je dat vlakje A veel donkerder is dan vlakje B, maar rechts wordt duidelijk gemaakt, dat ze exact hetzelfde zijn.

We zien eerder mensen dan dingen. Dat is onderzocht en de reden daarvan schijnt nog in de prehistorie te liggen. Men moest snel kunnen zien of dat wat naderde vriend of vijand was.

Er is iets anders aan de hand, als je eerder mensengestaltes denkt waar te nemen, die er niet zijn, ten opzichte van de pilaren die er wel zijn.

Hoewel deze compositie expres zo gemaakt lijkt te zijn en dus een bewuste optische illusie is, maakt deze illusie gebruik van een effect wat zich voordoet in de hersenen genaamd "apofenie" en dan wel specifiek "pareidolie".

https://nl.wikipedia.org/wiki/Apofenie
"Apofenie is het in willekeurige gegevens patronen opmerken en daarin betekenissen lezen die er niet zijn."
"Een voorbeeld van apofenie is pareidolie, waarbij in willekeurige afbeeldingen of waarnemingen een levensvorm wordt herkend. "

https://nl.wikipedia.org/wiki/Pareidolie
"Pareidolie of pareidolia is een psychisch verschijnsel, een vorm van illusie waarbij iemand een zodanige interpretatie van onduidelijke of willekeurige waarnemingen heeft, dat hij hierin herkenbare dingen meent waar te nemen."

Waarom de hersenen dit "doen", dus de neiging hebben om mensgestaltes en dierensilhouetten, te zien in informatie die dat niet is wordt vaak verklaard door het evolutionaire voordeel wat mensen hierbij hebben. Je kan beter een paar keer fout gokken dat iets wel een bedreigend levend wezen is, dan 1x te weinig (en opgegeten worden).

https://nl.wikipedia.org/wiki/Pareidolie#Patroonherkenning
"De reden voor het verschijnsel ligt er waarschijnlijk in dat de hersenen behoefte hebben aan het leggen van verbanden tussen verschillende elementen, ook als deze er eigenlijk niet zijn. Hierbij moet vooral gedacht worden aan het herkennen van patronen die op gevaar kunnen wijzen, zoals het silhouet van een roofdier. De kosten van het zien van te veel gevaar (een fout-positief) zijn gering ten opzichte van het niet zien van een gevaar - dit kan iemand het leven kosten. Pareidolie ontstaat dus uit fout-positieven van de menselijke patroonherkenning. Het is een vrij alledaags verschijnsel, dat niet met hallucinaties verward moet worden."

=

"of zien mensen gewoon eerder mensen dan objecten"
Onze hersenen lijken dus een "voorkeur" te hebben om andere levende wezens ergens in te zien.

Overigens zal deze optische illusie niet voor iedereen werken, of voor iedereen even sterk.